ЛИЛЯ ТУРУСБЕКОВАНЫН «МЫСКАЛ» ТАСМАСЫ. 1989-Ж.

Уникалдуу табигый үндүн ээси Мыскал Өмүрканова жөнүндө тасмасы. “Мыскал” тасмасын тарткандан кийин Лиля Турусбекованын берген интервьюсунда: “Бул тасмалардын темаларынын баары бири-бири менен үн алышып турат – алар элдик таланттар жөнүндө. Негизинен мени ушундай адамдар өзүнө тартат… Биз, кинематографисттер ушундай уникалдуу адамдарды тасмага тартып калууга бардык мүмкүнчүлүктөрдү пайдаланышыбыз керек, болбосо эртең кеч болуп калат” деп айтканы […]

Толугу менен...

ЛИЛЯ ТУРУСБЕКОВАНЫН «ТАГДЫР» ТАСМАСЫ. 1988-ЖЫЛ

Тасма кыргыздардын материалдык маданияты жөнүндө уникалдуу материал чогулткан этнограф Клавдия Ивановна Антипина жөнүндө.   Дагы:  Кыргызстан Инсандары. Лиля Турусбекова – рубрикасы ЛИЛЯ ТУРУСБЕКОВА – РЕЖИССЕР ЖАНА ИНСАН – Лиля Турусбекова жөнүндө ЛИЛЯ ТУРУСБЕКОВАНЫН ФИЛЬМОГРАФИЯСЫ

Толугу менен...

ЛИЛЯ ТУРУСБЕКОВАНЫН “АЛАР ТЯНЬ-ШАНДА ТӨРӨЛГӨН” ТАСМАСЫ. 1957-ЖЫЛ

“Алар Тянь-Шанда төрөлгөн” (Они родились на Тянь-Шане) документалдуу фильм 2 бөлүмдөн турат, түстүү тасма, сценарийдин автору А.Салиев, М.Аксаков, операторлору Ю. Герштейн, И. Герштейн. 1957-ж. Бул тасма дүйнөдөгү көптөгөн өлкөлөрдө көрсөтүлгөнү таң калычтуу эмес. Республиканын бүтүндөй турмушу 2 бөлүмгө камтылып көрсөтүлгөн. Мында Кыргызстан, анда жашаган адамдар, алардын күнүмдүк тиричилиги жана жетишкен ийгиликтери чагылдырылган. Көрүүчүлөрдүн көз алдында […]

Толугу менен...

ЛИЛЯ ТУРУСБЕКОВАНЫН “ЖАЗДАН КИЙИН” ТАСМАСЫ. 1967-Ж

 «Жаздан кийин” («Вслед за весной») деп аталган Лиля Турусбекованын документалдуу тасмасы 5 бөлүмдөн турат (40 мүнөт), ак-кара түстүү. Операторлору — М.Туратбеков, А.Кочетков, монтаждаган – Р.Шершенова, композитору – А.Жумахматов, үн оператору – Я.Рывкин, редактору – А.Шершенов, директору – Ж.Курбатова. 1967-жыл. Кыргызстандын тоолору жана адамдары жөнүндө үч новелла. Фрунзе шаарынын кызыктуу жерлери тартылган кадрлар, жаңы эле курулган […]

Толугу менен...

ЛИЛЯ ТУРУСБЕКОВАНЫН «АРБАГЫ ТИРҮҮЛӨР» («ВОСКРЕСШИЕ ИЗ ПРАХА») ТАСМАСЫ. 1992-ЖЫЛ

«АРБАГЫ ТИРҮҮЛӨР» («ВОСКРЕСШИЕ ИЗ ПРАХА») — 2 бөлүктүү документалдык фильм. Режиссеру — Лиля Турусбекова, сценарийдин автору — В.Никсдорф, оператору С.Макекадыров. Бул тасма 1937-жылы күнөөсүз репрессияга кабылып, Бишкектин үстүндөгү Чоң-Таш тоосунун этегинде жашыруун көмүлгөндөр жөнүндө. Алардын сөөктөрү 90-жылдары табылып, баары идентификацияланган. Бул адамдардын тагдырлары ар кандай — ар түрдүү жана социалдык ар башка катмардагы карапайым адамдар […]

Толугу менен...

ЛИЛЯ  ТУРУСБЕКОВА: МЕНИН РЕСПУБЛИКАМ. НАИРА ЗАРИФЬЯНДЫН ИНТЕРВЬЮСУ 1980-ЖЫЛ.

Лиля Турусбекова менен болгон бул интервью «ЭКРАН» журналынын 1980-жылдагы №3 санында «КЫРГЫЗ КИНОСУНУН ЧЕБЕРЛЕРИ» рубрикасында жарык көргөн. Биздин пикирибизче, бул интервью режиссердун чыгармачылык кредосун толук чагылдырып берген. «Документалдуу фильм совет кинематографиясынын стилине материалды жана чындыкты кабыл алуу курчтугун; көз көргөндү тунук жана укумчулдук менен айкалыштырууну; чындыкка жана турмушка ашырууну; жана башка көптөгөн жаңы нерселерди киргизди”. […]

Толугу менен...

ЛЕОНИД ДЯДЮЧЕНКО: ӨЗҮНҮН АЙТКАНЫНА ШАЙКЕШ ЖАШАП ӨТТҮ…

Леонид Дядюченконун макаласы “Слово КЫРГЫЗСТАНА” гезитинин “В КОНЦЕ НЕДЕЛИ” тиркемесинин 2001-жылдын 9-февралындагы №16 (21212) санында, 8-бетте жарык көргөн. Макаланын автору — Леонид Борисович Дядюченкону (1934-2005) окурмандары прозаик, поэт, журналист, котормочу, жазуучу-документалист, кинодраматург, кесиби боюнча «Инженер-геолог, билими боюнча энциклопедист, агартуучу катары таанышкан. Леонид Борисович Кыргызстанды сүйгөн, чыныгы мекенчили болгон жана  көптөгөн документалдык-көркөм чыгармалары – очерктери, повесттери, кинофильмдери […]

Толугу менен...

ГУЛЬБАРА ТОЛОМУШЕВА: ЛИЛЯ ТУРУСБЕКОВА. «ИСКУССТВОНУН НАЗИК ЖАНА КУБАТТУУ КҮЧҮ. КЫРГЫЗСТАНДЫН АЙЫМДАРДЫ КИНОДО» КИНОАЛЬБОМУНУН ҮЗҮНДҮСҮ

Гүлбара Төлөмүшеванын “Искусствонун назик жана кубаттуу күчү. Кыргызстандын айымдары кинодо” киноальбомунун үзүндүсү 2017-жылы Швейцария элчилигинин “Азыркы искусстводогу айымдар – балдарга” долбоорунун алкагында “Роза Отунбаеванын Демилгелери” Эл аралык коомдук фонду тарабынан жарыяланган.»Роза Отунбаеванын Демилгелери» фондуна жана автор Гулбара Төлөмүшовага макаланы жарыялоого уруксат бергендиги үчүн ыраазычылык билдиребиз.  Публикуется по книге: Толомушева Г. Сила хрупкости и жесткость искусства. […]

Толугу менен...

«АЛГАЧКЫ КАРЛЫГАЧ». ЛИЛЯ ТУРУСБЕКОВА ЖӨНҮНДӨ. РЕЖИССЕРУ Р.ШАРШЕНОВА. КЫРГЫЗФИЛЬМ 2014.

Лиля Турусбекова жөнүндө документүү тасма. Узактыгы — 22 мүнөт. Тасма тартуу, киностудия, чыгармачыл чөйрө жана үй-бүлөсү, достору — мунун баары анын турмушунда гармонияда жашагандыктан, биз аны кадыресе көрүнүштөй кабыл алчубуз. Биз мына азыр, арадан ушунча убакыт өткөн соң гана, ага өзүн курчап турган чөйрө канчалык баалуу болгондугун түшүнүп отурабыз. Биздин материалдан окуңуз: Лиля Турусбекова, режиссер […]

Толугу менен...

ЛИЛЯ ТУРУСБЕКОВАНЫН ФИЛЬМОГРАФИЯСЫ

Лиля Турусбекова “КЫРГЫЗФИЛЬМ” студиясында иштеп жүргөн жылдары (1956-1992-жж.) режиссер катары 32 документалдуу фильм  — анын ичинен 4 – толук метраждуу (бирөө Ю.Герштейн менен авторлош), жана ошондой эле 65 “Советская Киргизия” киножурналынын чыгарылышын (1955-1967-жж. жана бирөө 1982-жылы) тарткан, андан тышкары, эки фильмде редактор катары катышкан. ЛИЛЯ ТУРУСБЕКОВАНЫН ДОКУМЕНТТҮҮ ФИЛЬМДЕРИ  “Күмүш суу” («Серебряная вода») 1956 1 бөлүктүү, […]

Толугу менен...

ЛИЛЯ ТУРУСБЕКОВА, РЕЖИССЕР ЖАНА ИНСАН

Лиля Турусбекова жөнүндө анын кызынын эскерүүсү. 1933-2001-жылдардагы турмушунан. 1956-1992-чыгармачылык жылдары. Мамлекеттик Архивдеги кино фото-сүрөт жана фоно документтердин арасында таң калычтуу кадрлар сакталып калыптыр: 1951-жыл, Фрунзе шаары, темир жол вокзалы, Фрунзе-Москва поезди, студенттер Москвага окууга жөнөп жатышат, аларды туугандары узатышууда. Москвага кетип жаткан жаштардын арасында БМКИде (ВГИК) документалдык кинонун режиссерлору факультетине өткөн Лиля Турусбекова да бар. […]

Толугу менен...