«Кыргыз» этноними адамзатка эң байыртан тааныш болгон этнонимдердин бири болгонуна карабастан, анын акыркы кылымдарда орус тилинде (экзоэтноним) колдонулушунун өзгөчө тарыхы бар жана талкуу бүгүнкү күнгө чейин уланып келет.
Советтер Союзундагы республикабыздын жетекчилери Абдыкадыр Орозбеков менен Баялы Исакеевдин Москва менен болгон бул темадагы абдан кызыктуу жана маанилүү кат алышуусу менен таанышууну сунуш кылам. Документтер РФМА — Россия Федерациясынын Мамлекеттик архивинен (ГАРФ) алынган.
Биринчи бөлүктө кат алышуунун маңызы, катышуучулардын тагдыры жана маселенин өзү баяндалат. Шилтеме: БИРИНЧИ БӨЛҮК
Биринчи бөлүктүн тексти бир топ узун, бирок сиз бул темага кызыксаңыз, аягына чейин окууну сунуштайм.
Төмөндө документтердин сүрөт көчүрмөлөрү жана алардын тексттери берилген.
2-БӨЛҮК
1. ГАРФ Ф.Р3316. ОП.29. Д.573. Л.9
Кыргыз АССРинин Борбордук Аткаруу Комитетинин Председатели А.Уразбековдун (А. Орозбеков) СССР БАК Президиумуна «киргиз» этнониминин ордуна «кыргыз» деп атоо маселеси боюнча кайрылуусу
27-октябрь, 1936-ж.
Герб коюлган бланкта
Жумушчулар, дыйкандар жана кызыл армия депутаттар советинин борбордук аткаруу комитети
№ 3468/ц 27-октябрь, 1936-ж. şaar Frunze
Фрунзе ш.
СССР БАК Президиуму
Москва шаары
Революцияга чейин орус тилине которулган көптөгөн кыргыз сөздөрүнүн жазылышы да, айтылышы да бузулган. Орусчанын мындай бузулган айтылышына орус тилинде «киргиз» деп айтылып, “qьrqьƶ” деп жазылган сөз кирет, ал кыргызча айтылышына туура келбегени аз келгенсип, кыргыздын уятсыз этишине дал келет.
Түрк адабиятында «киргиз» аталышы көбүнчө түшүндүрмө (туурасы «кыргыз») менен коштолот.
“Кыргыз” жазуусу орустун атайын адабиятында колдонулат жана туура деп таанылган, бирок жалпы кабыл алынган “киргиз” жазуусу буга карама-каршы келет.
Адабиятта жана расмий документтерде «киргиз» формасын «кыргыз» формасына алмаштыруу маселеси академик А.Н.Самойлович тарабынан бир нече жолу көтөрүлгөн.
Азыркы учурда СССР БАК токтомунан көрүнүп тургандай, орус тилинде бурмаланып берилген сөздөр туураланып, маселен, “Тифлис” дегендин ордуна “Тбилиси”, «Батум» дегендин ордуна “Батуми” ж.б. деген жергиликтүү улуттук аталыштарга ылайык келтирилип жатат.
Орус тили «кыргыз» деп туура жазууга толук мүмкүндүк бере тургандыгын эске алып, Кирг АССР Борбордук Аткаруу Комитетинин Президиуму мындан ары «qьrqьƶ» деген сөздү орус тили аркылуу «кыргыз» деп, бул стилди Кыргызстан, кыргызча деген сыяктуу бардык туунду сөздөрдө сактоо менен берүү зарыл деп эсептейт.
Мына ушундан улам жана ошондой эле СССРдин жаңы Конституциясы кабыл алына тургандыгын эске алуу менен Кирг АССРнин Борбордук Аткаруу Комитети СССРдин Борбордук Аткаруу Комитетинен «qьrqьƶ» деген сөздү бардык туунду сөздөрдө ырааттуу колдонуу менен орусча «кыргыз» деген аталышка өткөрүү жөнүндө президиумдун атайын токтомун чыгарууну өтүнөт.
Кирг.АССР Борбордук Аткаруу Комитетинин
Председатели
А. Уразбеков (Колу)
РЕЗОЛЮЦИЯ (документтин жогорку бөлүгүндө):
Кирг. АССР Борбордук Аткаруу Комитетинин бул сунушу боюнча СССР Илимдер академиясынын корутундусун тез арада сурагыла. 10.XI-36 А. Хацкевич
2. ГАРФ Ф.Р3316. ОП.29.Д.573.Л.1
Орозбековдун каты боюнча Улуттар Советинин секретары А И. Хацкевичтин катына СССР Илимдер академиясынын коомдук илимдер бөлүмүнүн секретариат башчысы Кульварскаянын коштоочу каты
1-ноябрь 1936
«1»/XI 1936-ж.
№ 55-56
СССР Борбордук Аткаруу Комитетинин Улуттук Советинин секретары жол. А.И.ХАЦКЕВИЧКЕ.
“Киргиз” деген сөздү “кыргыз” деген сөзгө алмаштыруу маселеси жөнүндө Сиздин кайрылууңуз боюнча Кыргыз Автономиялык Советтик Социалисттик Республикасынын 1936-жылдын 27-ноябрындагы No 3468у** катты сизге жөнөтүлөт.
КИБнын секретарынын башчысынын колу /Кульварская/
*каттагы ката XI айында эмес, X айында.
**”у” эмес, «ц» болушу керек
3. ГАРФ Ф.Р.3316.ОП. 29.Д.573.Л.2
СССР Борбордук Аткаруу Комитетинин Президиумунун секретариат бөлүмүнүн башчысынын СССР Илимдер академиясына «киргиз» деген сөздү «кыргыз» деген сөз менен алмаштыруу маселеси боюнча корутунду берүү өтүнүч каты
1936-жылдын 10-ноябры
«10» XI.1936 № СП 522/3
Тез арада
СССР ИЛИМДЕР АКАДЕМИЯСЫНА.
10-ноябрда СССР Борбордук Аткаруу Комитетинин Улуттар Советинин секретары жолдош Хацкевичтин тапшыруусу боюнча СССР Борбордук Аткаруу Комитетинин Президиумунун Секретариаты СССР Илимдер Академиясынан Кыргыз АССРинин Борбордук Аткаруу Комитети тарабынан көтөрүлүп жаткан «киргиз» деген сөздү «кыргыз» деген сөзгө алмаштыруу жөнүндөгү маселе боюнча өзүнүн корутундусун берүүнү өтүнөт.
Өзүңүздүн корутундуңузду Борбордук Аткаруу Комитетинин Улуттар Кеңешине 13.XI.1936-жылга карата жөнөтүп жибериңиз.
ТИРКЕМЕ: Кир АССР Борбордук Аткаруу Комитетинин каты 1 нускада.
Секретариат бөлүмүнүн башчысы – коюлган колу (П. Либах)
Мөөрү: 13.XI 1936 эске салуу керек
4. ГАРФ Ф. Р3316.ОП.29.Д.573.Л.4
“Киргиз” деген сөздү “кыргыз” деген сөзгө алмаштыруу жөнүндөгү маселени тезирээк чечүү өтүнүчү менен П.Либахтын СССР Илимдер академиясына жиберген телефонограммасы
17-ноябрь, 1936
Телефонограмма
СССР Илимдер академиясы
СССР Борбордук Аткаруу Комитетинин Президиумунун Секретариаты Кыргыз АССРинин Борбордук Аткаруу Комитети тарабынан коюлган маселе боюнча «киргиз» деген сөздү «кыргыз» деген сез менен алмаштыруу жөнүндөгү маселе боюнча Илимдер академиясынын корутундусун берүүнү тездетүүнү өтүнөт.
Секретариат бөлүмүнүн башчысы – коюлган колу (П. Либах)
17 ноября 1936 г
5. ГАРФ Ф.Р3316. ОП.29. Д. 573.Л.6-7
СССР илимдер Академиясынын коомдук илимдер бөлүмүнүн академиги-секретары А. Дебориндин СССР БАК Улуттар Советине А.И.Хацкевичке «киргиз» деген сөздү «кыргыз» деген сөз менен алмаштыруу жөнүндөгү маселе боюнча корутундусунун коштоочу каты.
22-ноябрь 1936-ж
СОВЕТТИК СОЦИАЛИСТТИК РЕСПУБЛИКАЛАР СОЮЗУНУН ИЛИМДЕР АКАДЕМИЯСЫ
коомдук илимдер бөлүмүнүн академик-секретары
———————————————————————————————————————
22.ХI.1936 г. № 52-53
СССР Борбордук Аткаруу Комитетинин Улуттар Советинин секретары
Жолдош А.И.Хацкевичке
Сиздин кайрылууңузга ылайык Кыргыз АССРинин Борбордук Аткаруу Комитети тарабынан көтөрүлүп жаткан «киргиз» деген сөздү “кыргыз” сөз менен алмаштыруу жөнүндө маселе боюнча Чыгыш таануу институтунун Орто Азия кабинетинин корутундусун жиберип жатам.
Илимдер Академиясынын коомдук илимдер бөлүмүнүн академик-секретары
(А.М. Деборин)
Туура: Кол тамга окулбайт
СССР Борбордук Аткаруу Комитетинин Улуттар Советине
А.И.Хацкевичке СССР ИАнын Чыгыш таануу институтунун Орто Азия бюросунан “киргиз” деген сөздү “кыргыз” деген сөз менен алмаштыруу жөнүндөгү маселе боюнча корутунду
Көчүрмөсү
Европа адабиятында жана Октябрь революциясына чейинки орус адабиятында казак жана кыргыз деген аталыштар так эмес, өтө бүдөмүк колдонулуп келген.
Казактарды “киргиз-казак”, “киргиз-кайсак” же “казак-киргиз” деп атаса, алтайлыктар өз кезегинде аларды «кыргыздар», кыргыздарды «кара-киргиз» же «черный киргиз» же “жапайы таш киргиз” деп аташкан.
Кыргыздар байыркы кытай жылнаамаларынан бери эле белгилүү, ал жерде алар ки-лу-ки-цзы же бу-лу-тэ деп аталса, акыркысы кыргыздардын аталышында ойроттор тарабынан сакталып калган, алар «бурут», ж.б. деп аташкан.
Түрк жазуусунун эң байыркы эстеликтеринде кыргыздар түндүктө жашайт деп эсептелинет, ал жерде дагы эле кыргыздардын сагай уруусу бар, алар Абакан өрөөнүндө жана Саян тоолорунда жашаган байыркы кыргыздардын калдыгы деп эсептелинет.
Кыргыздар «кыргыз» деген атын сактап калган жападан жалгыз түрк эли. Кээ бир окумуштуулар «кыргыз» деген сөздү кыргу-жүздүн «кызыл жүзүнөн» алса, башкалары Лигети сыяктуу кырк санынан «кырк» деген сөздөн келип чыкканын белгилешет, бирок бул этимологияларды акыркы так чечим деп айтууга болбойт. Легендарлуу уламыш менен байланышкан «кырк-кыз» («сорок девиц») сөзүнүн элдик этимологиясы да кокусунан келип чыккан.
“Киргиз” деген жазылышы жана айтылышы салтка айланган салттуу орфографиядан айырмаланып, сунушталып жаткан “кыргыз” улуттук чыныгы айтылышына жакын жана орус жана батыш европалык илимий транскрипцияда ал дайыма ушундай түзүлүштө берилет. Орус фонетикасынын көз карашынан алганда, эки айтылышынын тең айырмасы жок, бирок азыр сунушталып жаткан айтылышын орус жазуусунда кабыл алуу туурараак болмок.
Орто Азия кабинетинин окумуштуу катчысы Боровков
Туура: Кол тамга окулбайт
Барактын үстүңкү бөлүгүндө кызыл карандаш менен төмөндөгүдөй жазылган:
Таль
Ставский
Тулепов
6. ГАРФ Ф.Р3316. ОП.29.Д.573.Л.8
Кыргыз элинин атын өзгөртүү жөнүндөгү маселени СССР БАК Президиумунун күн тартибине киргизүү өтүнүчү менен Улуттар Советинин секретары А.Хацкевичтин Борбордук Аткаруу Комитетинин Президиумуна кайрылуусу.
2-декабрь, 1936
Улуттар Советинин бланкасында
СССР СОЮЗУНУН БОРБОРДУК АТКАРУУ КОМИТЕТИНИН УЛУТТАР СОВЕТИ
2-декабрь, 1936
№СН-522/3
Элге жарыя кылынбайт
СССР Борбордук Аткаруу Комитетинин Президиуму
Кыргыз АССРинин Борбордук Аткаруу Комитетинин Кыргыз элинин атын туура белгилөө жөнүндөгү сунуштамасын жана бул маселе боюнча Борбордук Азия Чыгыш таануу институтунун корутундусун жиберүү менен аталган сунуштаманын мааниси жөнүндөгү СССР БАК Президиумунун токтомунун долбоорун жана тез арада чечүүгө тийиш экендигине байланыштуу аны СССР БАК кезектеги Президиумунун күн тартибине киргизүүнү өтүнөмүн.
СССР БАК Улуттар Советинин Секретары – колу (А. Хацкевич)
7. ГАРФ Ф.Р3316.ОП.29.Д.573.Л.14
Улуттар Советинин Секретары А.Хацкевич сунуштаган “киргиз” деген сөздү “кыргыз” деген сөзгө алмаштыруу жөнүндө СССР Борбордук Аткаруу Комитетинин Президиумунун токтомунун долбоору
2-декабрь, 1936
Долбоор
УККАНДАР:
Кыргыз АССРинин Борбордук Аткаруу Комитетинин кыргыз элинин аталышынын туура жазылышын киргизүү жөнүндөгү кайрылуусу.
(Т. Хацкевич тарабынан киргизилген)
“ “ декабрь 1936-ж.
ЧЕЧИМИ:
«Киргиз» деген сөздүн айтылышы жана жазылышы туура эмес болгондугуна байланыштуу Кыргыз АССРинин Борбордук Аткаруу Комитетинин кыргыз элинин аталышынын так жазылышын белгилөө жана колдонулуп жаткан “киргиз” транскрипциясын “кыргыз” транскрипциясына алмаштыруу жөнүндөгү өтүнүчү канааттандырылсын.
Колу А.Хацкевич
2/XII 1936
8. ГАРФ Ф.Р3316.ОП.29.Д.573.Л.13
“Киргиз” деген аталышын “кыргыз” деген аталышы менен алмаштыруу маселеси боюнча толук корутунду берүү жөнүндө СССРдин БАК секретары И. Акуловдун жол. Деборинге өтүнүчү
26-декабрь 1936-ж
Көчүрмөсү
СССРдин Илимдер академиясына – жол. Деборинге
Чыгыш таануу институтунун Орто Азия кабинетинин Кыргыз ССРинин элинин “киргиз” деген аталышынын ордуна «кыргыз» деп алмаштыруу маселеси боюнча бизге жиберилген корутундусун кайтарып берүү менен, бул маселе боюнча Илимдер академиясынын толук корутундусун СССРдин Борбордук Аткаруу Комитетине жиберүүңүздү өтүнөмүн.
СССР Борбордук Аткаруу Комитетинин секретары И.Акулов
Туура: Кол тамга таанылбайт
26/XII
26-декабрь, 1936-ж.
д. № СН-522/3
9. ГАРФ Ф.Р3316. ОП.29.Д.573.Л.10-11.
СССР Борбордук Аткаруу Комитетинин секретары И.Акуловдун талабы боюнча “киргиз” аталышын «кыргыз» деген аталыш менен алмаштыруунун тууралыгы жөнүндө академик-секретарь А.Н. Дебориндин колу коюлган СССР Илимдер академиясынын коомдук илимдер бөлүмүнүн корутундусу
21-февраль 1937-ж
СССР ИАнын бланкында
СОВЕТТИК СОЦИАЛИСТТИК РЕСПУБЛИКАЛАР СОЮЗУНУН ИЛИМДЕР АКАДЕМИЯСЫ
КООМДУК ИЛИМДЕР БӨЛҮМҮ
_________________________________________________
«21» II 1937-ж.
№ 52/14
СССРдин БАК секретары
жол. И. Акуловго
Кыргыз элинин атын “кыргыз” деген формага алмаштыруу жөнүндөгү өтүнүчүңүзгө жооп кайтарып, бул алмаштырууну кыргыз тилинин көз карашынан алганда туура жана орус тилинин көз карашынан алганда алгылыктуу деп эсептей тургандыгыбызды билдиребиз.
Жакынкы мезгилде эле Армян жана Грузин ССРинин борбор шаарларынын аттарынын өзгөртүлүшү бул аталыштардын орус тилиндеги стилин армяндардын жана грузиндердин элдик жана тарыхый айтылышына кандай жакындатса, орус тилиндеги “киргиз” деген аталышынын ордуна эки муундагы «и» тамгасынын ордуна “ы” тамгасын киргизип, орус тилиндеги бул аталыштын стилин кыргыз тилинде атоо да ошол сыяктуу эле чыныгы кыргызча аталышына жакындатат.
Кыргыз тилинин көз карашынан алганда «киргиз» деген сөздүн ордуна «кыргыз» деп жазылышынын тууралыгын азыркы кыргыз элинин айтылышы гана эмес, биздин эранын VIII кылымына таандык тарыхый эстеликтер да тастыктап турат. Илимдер академиясы жарыялаган Орхон алфавити деп аталуучу VIII кылымда оюлуп жазылган байыркы түрк тилиндеги жазууларда, же Монгол Эл Республикасынын аймагындагы азыр да сакталып турган таштардагы түрк руналарында азыркы кыргыздардын ата бабалары айтылып жүрөт жана ал байыркы бабалардын аталышы жогоруда айтылган VIII кылымдагы жазууларда “кыркыз” түзүлүшүндө түшүрүлгөн, б.а. алдыңкы үндүү “и” эмес, эки муундун тең белгиси менен арткы “ы” үндүү болуп белгиленген. Алсак, VIII кылымдагы Култегиндин эстелигиндеги жазууда кытайлар, тибеттиктер ж.б. элдеринин катарында “кыркыз” эли1/ аталат.
Орус тили үчүн «киргиз» деген сөздүн түзүлүшүн «кыргыз» түзүлүшүнө алмаштыруу айтылышы жагынан да, жазылышы жагынан да эч кандай кыйынчылык туудурбайт.
Орус тилинде VIII кылымдан бери жалпы кабыл алынган «киргиз» деген түзүлүшү менен катар айрым Урал жана Сибирь диалектилеринде «киргыз» жана «кыргыз» түзүлүшү кездешет, алардын акыркысы бул сөздүн кыргызча айтылышы менен толук дал келет.
Сын атооч түрүндөгү “кыргыз” деген акыркы түзүлүшүн, биздин оюбузча, орус тили үчүн кабыл алынган деп кабыл алуу керек, ошону менен СССРдин бир тууган элдеринин — кыргыз элинин орус тилинен өзгөчөлүгүн пайда кылбагандай жана айтылышындагы керексиз бурмалоо көрүнүштөрүн жоюу керек.
=============================
1/ П.М. Мелиоранский. Култегинге коюлган эстелик. СПБ., 1899, 65-б.
СССР ИАнын академик-секретары: — колу А.М.Деборин
10-беттин четинде мөөр басылган:
… СССР
ж. Поповскаянын жоопкерчилигинде
Колу:
10. ГАРФ Ф.Р3316.ОП.29.Д.573.Л.16
Илимдер академиясынын корутундусун Кремлге жөнөтүү жана маселени эртерээк чечүү тууралуу маалымкат
28-февраль 1937-ж.
МААЛЫМКАТ
Жолдош Хатунцев бул маселе Илимдер академиясынын корутундусун алгандан кийин Президиумга коюла тургандыгын билдирди.
Мындай корутунду Кремлге кечээ жөнөтүлгөндүктөн, маселе ушул күндөрү чечилет
28.II-37
11. ГАРФ Ф.Р3316.Оп.64.Д.1882.Л.6-7
Кыргыз ССРинин БАК кыргыз элинин “киргиз” деген аталышын “кыргыз” деген аталышка алмаштыруу өтүнүчү жөнүндө СССР БАК секретары И. Акуловдун И.Сталинге жазган каты
<Көчүрмөсү>
ЦК ВКП(б) БК Политбюросу
ж. И.В.Сталинге
Кыргыз ССРинин Борбордук Аткаруу Комитети СССРдин Борбордук Аткаруу Комитетинин Президиумуна кыргыз элинин “киргиз” деген аталышын “кыргыз” деген аталышка алмаштыруу өтүнүчү менен кайрылды.
Буга орус тилинде айтылышы кыргыз элинде айтылганы менен туура келбегени түрткү болгон.
Биз бул маселе боюнча СССР илимдер академиясына консультация алуу өтүнүчү менен кайрылдык. Анын биринчи кароосу жетиштүү деңгээлде ынанарлык болбогондуктан, биз бул маселе боюнча Илимдер академиясынан дагы бир жолу толук компетенттүү жана ар тараптуу пикир сурадык.
Биз азыркы учурда алмаштыруу зарылдыгын негиздүү колдогон пикир алдык.
Ушуга негизденип, СССР БАК Президиумунун ВКП(б) партиялык тобу Кыргыз ССР БАК өтүнүчүн канааттандырат жана мындан ары орус тилиндеги “киргиз” дегендин ордуна “кыргыз” деп жазууну бекитүү керек деп эсептейт.
Тиркеме:
- Кыргыз ССРинин БАК каты.
- СССР Илимдер академиясынын каты жана СССР Илимдер академиясынын Орто Азия бөлүмүнүн Окумуштуулар секретары.
- Токтомдун долбоору.
п/п_____________
(И. Акулов)
Туура: [Колу]
«9» март, 1937-ж.
№ КЦ-14/СС.
та-2.
Тексттин үстүңкү бөлүгүндөгү жазуу:
Архивге Колу 25/VI 37
ДОЛБООР
Кыргыз элинин “киргиз” деген туура эмес аталышын “кыргыз” деген ат менен алмаштыруу жөнүндө
СССР Борбордук Аткаруу Комитетинин Президиумунун төмөндөгү токтомунун долбоору жактырылсын:
Кыргыз элинин “киргиз” деген туура эмес аталышын “кыргыз” деген ат менен алмаштыруу жөнүндөгү Кыргыз ССРинин Борбордук Комитетинин өтүнүчү канааттандырылсын
12. ГАРФ Ф.Р3316.ОП.29.Д.573.Л.15
11 45
Мөөрү:
… Жашыруун Почтасы
13-МАРТ 1937-ж.
АЧЫККА ЧЫГАРУУГА БОЛБОЙТ
Коюлган колу Федулов № 30 № провода 1/37 А-АТА
СЕРИЯСЫ МОСКВА ш.
ФРУНЗЕ КИР 044 37
13/3 11 12
СЕРИЯСЫ МОСКВА Ш ВКП (б) БК ЯКОВЛЕВГЕ
БИЗДИН КОНСТИТУЦИЯБЫЗДАГЫ ОРУСЧА ТЕКСТИНДЕ КИРГИЗ ДЕГЕН СӨЗДҮН ОРДУНА КЫРГЫЗ ДЕГЕН ТУУРА СӨЗДҮ КИРГИЗҮҮГӨ УРУКСААТ БЕРҮҮҢҮЗДҮ ӨТҮНӨМҮН ЧЕКИТ БИЗДИН БУЛ ӨТҮНҮЧҮБҮЗ ЖАНА БАШКА НЕГИЗДЕЛГЕН МАТЕРИАЛДАР КИРГ ССРИНИН БОРБОРДУК АТКАРУУ КОМИТЕТИНИН КОНСТИТУЦИЯЛЫК КОМИССИЯСЫНДА БАР ИСАКЕЕВ
Резолюция: Акулов
13. ГАРФ Ф.Р3316.ОП.29.Д.573.Л.21-21об
Улуттар Советинин председатели И.П.Хацкевичке
Кирг ССР Эл комиссарлар советинин председатели Б.Исакеевдин телеграммасы
13-март 1937-ж
11 40 № 12-20
Коюлган колу
Федулов № 29 Зымдын № 1/37А-АТА
МОСКВА ФРУНЗЕ
КИР 043 29 13/3
11 11
СЕРИЯСЫ МОСКВА Ш СССР БАК
УЛУТТАР СОВЕТИНЕ ХАЦКЕВИЧКЕ
КИРГИЗ ДЕГЕН ЖАЗУУНУН ОРДУНА КЫРГЫЗ ДЕГЕН ТУУРА АТАЛЫШЫН БЕКИТҮҮНҮ ТЕЗДЕТҮҮНҮ СУРАЙМ БИЗДИН КОНСТИТУЦИЯНЫН ТЕКСТИНЕ КИРГИЗҮҮ ҮЧҮН ТЕЗДЕТҮҮ КЕРЕК
КИРГ ССР КОНСТИТУЦИЯЛЫК КОМИССИЯ ИСАКЕЕВ
Барактын арткы бетинде РЕЗОЛЮЦИЯ:
Илимдер академиясынын корутундусу келди жана 27/II-т/ш Кремлге жөнөтүлдү 13/III
14. ГАРФ Ф.Р3316.ОП.29.Д.573.Л.5
Илимдер академиясынын корутундусу менен атын өзгөртүү жөнүндө маселени кароо жөнүндө А.Хацкевичтин Исакеевге каты (телеграмманын черновиги?)
13-март 1937-ж
Кол жазма
ФРУНЗЕ
Кыргыз ССРинин Эл Комиссарлар Советинин төрагасы ИСАКЕЕВГЕ
Илимдер академиясынын корутундусу менен кыргызча туура аталышын бекитүү маселеси… жакынкы күндөрү каралат жана жыйынтыгы… жана телеграфтык түрдө
АХ
Хацкевич
15. ГАРФ Ф.Р3316.ОП.29.Д.573.Л.22.
Илимдер академиясынын корутундусу менен аталышын өзгөртүү маселесин кароо жөнүндө А.Хацкевичтин Исакеевге терилип басылган каты (телеграмманын тексти?)
ФРУНЗЕ
КЫРГЫЗ ССР ЭЛ КОМИССАРЛАР СОВЕТИНИН ПРЕДСЕДАТЕЛИ ИСАКЕЕВГЕ.
ИЛИМДЕР АКАДЕМИЯСЫНЫН КОРУТУНДУСУ МЕНЕН КИРГИЗ ДЕГЕН АТАЛЫШЫНЫН ТУУРА ТҮРҮН БЕКИТҮҮ ЖӨНҮНДӨГҮ МАСЕЛЕ ЖАКЫНКЫ КҮНДӨРДӨ КАРАЛАТ ЧЕКИТ ЖЫЙЫНТЫГЫН КОШУМЧА КАБАРЛАЙБЫЗ
ХАЦКЕВИЧ
13/III-37 г. Туура:
16. ГАРФ Ф.Р3316.ОП.29.Д.573.Л.23.
Половинкиндин СССР Борбордук Аткаруу Комитетине И.Акуловго коштоочу каты
17-март 1937
Бланктын бетинде:
ВКП (б) Борбордук комитетинин Айыл чарба бөлүмүнө
100И «17» март 1937-ж.
СССР Борбордук Аткаруу Комитети – жол. АКУЛОВГО
Жол. Яковлевдин тапшырмасы боюнча Сизге жол.Исакеевдин телеграммасын жиберемин.
БК Айыл чарба бөлүмүнүн башчысынын жардамчысы коюлган колу (Половинкин)
17. ГАРФ Ф.Р3316. ОП.29.Д.573.Л.24.
Исакеевдин жиберген телеграммасына жооп кылып И.Акуловдун жиберген телеграммасы
23-март 1937-ж.
Мөөрү:
СССР БАТ МААЛЫМКАТ
УЛУТТАР СОВЕТИНЕ ТААНДЫК
Коюлган колу
23/III 1937
ТЕЗ АРАДА
ФРУНЗЕ
ЭКС ИСАКЕЕВГЕ
Яковлевге жиберген телеграммаңызга жооп берип жатамын, кош чекит кыргыз деген ат жөнүндөгү маселени чечүү каралып жатат. Биз санкция бере албайбыз чекит АКУЛОВ
Коюлган колу И.Акулов
Архивге 23/III-37
Коюлган колу Делого тиркелди
Фонддун бардык жаңылыктары тууралуу телеграм каналында:
Санжарбек Данияровдун коомдук фонду
Кызык болсо жазылыңыз
